Resmî Gazete
YÖNETMELİK
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan:
ELEKTRİK PİYASASINDA DEPOLAMA FAALİYETLERİ YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında, elektrik depolama üniteleri veya tesislerinin kurulmaları, iletim veya dağıtım sistemine bağlanmaları ile bu ünite veya tesislerin piyasa faaliyetlerinde kullanılmalarına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Pompaj depolamalı hidroelektrik santraller ile enerji kesintisi sırasında kullanılmak üzere tesis edilen kesintisiz güç kaynakları bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.
Dayanak
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununa dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
- a) Elektrik depolama tesisi: Elektrik enerjisini depolayabilen ve depolanan enerjiyi sisteme verebilen tesisi,
- b) İlgili mevzuat: Elektrik piyasasına ilişkin kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, Cumhurbaşkanı kararı, yönetmelik, tebliğ, lisans, genelge ve Kurul kararlarını,
- c) İlgili standart: Elektrik depolama tesisinde kullanılacak teçhizat, bağlantı sistemi ve performans kriterlerine ilişkin olan, öncelik sırasına göre TS, EN, IEC, ISO ve diğer uluslararası standartları,
- ç) İlgili teknik mevzuat: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından çıkarılan ilgili yönetmelik, tebliğ ve diğer düzenlemeleri,
- d) Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,
- e) Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,
- f) Müstakil elektrik depolama tesisi: Herhangi bir üretim veya tüketim tesisiyle irtibatı olmaksızın doğrudan şebekeye bağlı elektrik depolama tesisini,
- g) Şebeke işletmecisi: 36 kV ve altındaki şebeke için ilgili dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiyi, 36 kV üstü şebeke için TEİAŞ’ı,
- ğ) TEİAŞ: Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketini,
- h) Toptan elektrik piyasası: Elektrik enerjisi, kapasitesi ya da bunların türev ürünlerinin toptan alış-satışının gerçekleştirildiği; ikili anlaşmalar piyasası ya da piyasa ve/veya sistem işletmecisi tarafından organize edilen vadeli elektrik piyasası, gün öncesi piyasası, gün içi piyasası, dengeleme güç piyasası, yan hizmetler gibi elektrik piyasalarını,
- ı) Tüketim tesisine bütünleşik elektrik depolama tesisi: Bir tüketim tesisiyle aynı ölçüm noktasına bağlı elektrik depolama tesisini,
- i) Üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesi: Santral sahası sınırları içerisinde, üretim tesisinde üretilen veya sistemden çekilen elektrik enerjisini depolayabilen ve depolanan enerjiyi tekrar kullanılmak üzere sisteme verebilen elektrik depolama ünitesini,
- j) Yan hizmetler: 26/11/2017 tarihli ve 30252 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Yan Hizmetler Yönetmeliğinde tanımlanan yan hizmetleri,
- k) YEK Destekleme Mekanizması (YEKDEM): 10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun ve diğer ilgili mevzuat uyarınca yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim faaliyeti gösteren üretim lisansı sahibi tüzel kişilerin bizzat ve muafiyetli üretim kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim yapan kişilerin bölgelerinde bulundukları görevli tedarik şirketleri aracılığıyla faydalanabileceği fiyatlar, süreler, miktarlar ve bunlara yapılacak ödemelere ilişkin usul ve esasları içeren destekleme mekanizmasını, ifade eder.
(2) Bu Yönetmelikte geçen ve birinci fıkrada yer almayan tanımlar ilgili mevzuattaki anlam ve kapsama sahiptir.
İKİNCİ BÖLÜM
Elektrik Depolama Ünitesi ve Tesisleri ile Bu Ünite ve Tesisler Vasıtasıyla Yürütülebilecek Faaliyetler
Elektrik depolama ünitesi ve tesisleri ile kurulum ve bağlantı esasları
MADDE 4 – (1) Elektrik depolama ünitesi veya tesisi vasıtasıyla yürütülebilecek faaliyetler bu Yönetmelik hükümlerinde düzenlenmiş sınırlar içerisinde;
- a) Üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesi,
- b) Tüketim tesisine bütünleşik elektrik depolama tesisi,
- c) Müstakil elektrik depolama tesisi,
- ç) Şebeke işletmecileri tarafından kurulabilecek elektrik depolama tesisi, vasıtasıyla gerçekleştirilebilir.
(2) Üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesi ile müstakil elektrik depolama tesislerinin sisteme bağlantısı ve sistem kullanımı hakkında 2/11/2013 tarihli ve 28809 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinin 15 inci maddesinin ikinci fıkrası kapsamında işlem tesis edilir.
Üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesi
MADDE 5 – (1) Üretim lisansı sahibi tüzel kişiler, lisanslı bir üretim tesisine, üretim tesisinin lisansına derç edilen elektriksel kurulu gücünü aşmayacak şekilde bütünleşik elektrik depolama ünitesi kurabilir.
(2) YEKDEM veya ürettiği enerji için ödeme yapılan veya yapılması garanti edilen başka herhangi bir destekleme mekanizmasından faydalanan üretim lisansı sahibi tüzel kişiler, aynı ölçüm noktasında ve elektriksel kurulu gücünü aşmayacak şekilde bütünleşik elektrik depolama ünitesi kurabilir.
(3) Üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesine şebekeden çekilip tekrar şebekeye verilen enerji, ilgili üretim tesisinin ürettiği enerji için verilen herhangi bir teşvik veya alım garantisi kapsamına girmez. İkinci fıkra kapsamında yer alan üretim tesislerinde ölçüm ve bağlantı konfigürasyonlarında bu fıkra hükmünün uygulanmasını sağlayacak şekilde ilgili şebeke işletmecisi tarafından gerekli tüm tedbirlerin alınması zorunludur.
(4) İkinci fıkra hükmü kapsamında kurulan üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesindeki kayıp enerji, ilgili üretim tesisinin ürettiği enerji için verilen herhangi bir teşvik veya alım garantisi kapsamına girmez.
(5) İkinci fıkra hükmü kapsamında kurulan üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesi ile dengeleme birimi niteliğini haiz olan üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesi ayrı bir uzlaştırmaya esas veriş çekiş birimi olarak kaydedilir.
(6) Üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesinde, ilgili üretim tesisinin kısmen veya tamamen kabulü yapılmadan söz konusu elektrik depolama ünitesinin kabulü yapılmaz.
(7) Bütünleşik elektrik depolama ünitesine sahip üretim tesislerinin uzlaştırma dönemi bazında sisteme vereceği enerji miktarı, üretim tesisinin kabulü yapılan elektriksel kurulu gücü ile yapabileceği üretim miktarını geçemez.
Tüketim tesisine bütünleşik elektrik depolama tesisleri
MADDE 6 – (1) Tüketiciler tarafından; ilgili şebeke işletmecisi tarafından uygun bağlantı görüşü verilmesi, kurulu gücünün ilgili tüketim tesisinin bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünü aşmaması ve aynı ölçüm noktasında olması kaydıyla elektrik depolama tesisi kurulabilir.
(2) 12/5/2019 tarihli ve 30772 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliğinin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (ç) bendi kapsamında tüketim tesisine bütünleşik elektrik depolama tesisi kurulabilir.
(3) Tüketim tesisine bütünleşik elektrik depolama tesisi sadece ilgili tüketim tesisinin ihtiyacı için kurulabilir. Tüketim tesisine bütünleşik elektrik depolama tesislerinden şebekeye enerji verilmesi durumunda bu enerji, ilgili tedarikçinin uzlaştırmaya esas veriş miktarlarında dikkate alınmaz.
(4) Organize sanayi bölgesi tüzel kişiliği tarafından OSB sınırları içerisinde kurulan elektrik depolama tesisleri, bu madde kapsamında tüketim tesisine bütünleşik elektrik depolama tesisi olarak değerlendirilir.
Müstakil elektrik depolama tesisleri
MADDE 7 – (1) Tedarik lisansına sahip olmak ve 2 MW kurulu gücünden düşük olmamak kaydıyla, aynı tedarik lisansı kapsamında bir veya birden fazla müstakil elektrik depolama tesisi kurulabilir. Bu tesislerin sisteme verdiği ve sistemden çektiği enerji, ilgili piyasa katılımcısının uzlaştırmaya esas veriş çekiş miktarında dikkate alınır.
(2) Bu madde kapsamında kurulan elektrik depolama tesislerinden Elektrik Piyasası Yan Hizmetler Yönetmeliği uyarınca gerekli şartları sağlayan tesisler yan hizmetlere, dengeleme birimi niteliğini haiz olanlar dengeleme güç piyasasına katılabilir.
Şebeke işletmecileri tarafından kurulacak elektrik depolama tesisleri
MADDE 8 – (1) Dağıtım şirketleri fayda-maliyet analizleriyle yeni şebeke yatırımından daha ekonomik olduğunu ispat etmek kaydıyla; elektrik depolama tesisini, tesis bazında Kurul onayı ile yatırım planları kapsamında kurabilir.
(2) Dağıtım şirketleri tarafından tesis edilen elektrik depolama tesisleri, dağıtım faaliyeti dışında kullanılamaz.
(3) TEİAŞ, yatırım planlarında yer almak kaydı ile pilot uygulamalar kapsamında ve ticari faaliyete konu edilmeksizin depolama tesisleri kurabilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
İlgili teknik mevzuat ve ilgili standartlar kapsamındaki işlemler
MADDE 9 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki elektrik depolama ünitesi ve tesislerinin projelendirilmesi, kurulumu, sisteme bağlantısı, kabulü, işletilmesi ile gerekli görülmesi halinde test faaliyetleri ilgili teknik mevzuat, ilgili standartlar ile teknik kriterlerde tanımlandığı şekliyle yürütülür.
(2) Şebeke işletmecisi tarafından ilgili teknik mevzuatın ve ilgili standartların gerektirdiği koşulları sağlamayan elektrik depolama tesislerine ilişkin olarak, can ve/veya mal güvenliği bakımından tehlikeli veya elektrik sisteminin güvenliğini etkileyen riskli durumlarda herhangi bir bildirime gerek kalmaksızın elektrik depolama ünitesi veya elektrik depolama tesisinin durumu uygun hale getirilinceye kadar şebekeden ayrılması da dâhil, gerekli önlemler alınır.
Kamulaştırma
MADDE 10 – (1) Üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama üniteleri hariç, bu Yönetmelik kapsamında kurulacak elektrik depolama ve bağlantı tesisleri için arazi edinimi veya kullanım hakkı tesisine ilişkin Kurum tarafından herhangi bir işlem yapılmaz.
Ar-Ge kapsamında kurulacak elektrik depolama tesisleri
MADDE 11 – (1) Üniversiteler, teknoloji geliştirme bölgeleri ve endüstri bölgeleri tarafından Ar-Ge faaliyetlerinde kullanılmak amacıyla azami 1 MW kurulu gücünde elektrik depolama tesisi kurulabilir. Bu tesislerin sisteme verdikleri enerji, ilgili piyasa katılımcılarının uzlaştırmaya esas veriş miktarlarında dikkate alınmaz.
Başvuruların alınmaya başlanması
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki elektrik depolama ünitesi veya elektrik depolama tesisleri için yapılacak başvurular, 28/5/2014 tarihli ve 29013 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Şebeke Yönetmeliğinin geçici 1 inci maddesinde yer alan kriterlerin TEİAŞ tarafından ilan edildiği tarihten bir ay sonra yapılabilir.
Yürürlük
MADDE 12 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.
